Σπονδυλική Στένωση

Τι είναι η σπονδυλική στένωση;

Η σπονδυλική στένωση είναι μια πολύ συχνή πάθηση της σπονδυλικής στήλης. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια, η συχνότητα της εμφάνισής της έχει αυξηθεί παράλληλα με τη βελτίωση του προσδόκιμου ζωής στις δυτικές κοινωνίες. Στις περιπτώσεις που η σπονδυλική στένωση αμελείται, ιδιαίτερα όταν η μορφή της είναι βαριά, η πάθηση ενέχει αρκετούς κινδύνους, ανάμεσά τους και η βαριάς μορφής παράλυση.

Πλέον, η συγκεκριμένη πάθηση αντιμετωπίζεται με σύγχρονες χειρουργικές μεθόδους. Οι μέθοδοι αυτοί εστιάζουν στοχευμένα στα σημεία που παρουσιάζεται στένωση. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από μια μικρή οπή.

Πιο συγκεκριμένα, η σπονδυλική στένωση είναι η στένωση του σπονδυλικού σωλήνα. Ως αποτέλεσμα, πιέζονται τα νεύρα ή ο νωτιαίος μυελός. Επίσης, ενδέχεται να προσβάλει την οσφυϊκή ή την αυχενική μοίρα, προκαλώντας διαφορετικά συμπτώματα στην κάθε περίπτωση.

Ακόμα, η συγκεκριμένη πάθηση εκδηλώνεται το ίδιο συχνά σε γυναίκες και άντρες, κυρίως μετά την ηλικία των 50 ετών.

Αίτια Σπονδυλικής Στένωσης

Αρχικά, η βασικότερη αιτία που προκαλεί τη σπονδυλική στένωση είναι η φυσιολογική φθορά των σπονδύλων που υπάρχει με την πάροδο των ετών. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια εκφυλιστική νόσο, που προκαλεί την ανάπτυξη της οστεοαρθρίτιδας και των οστικών ακάνθων. Στις περιπτώσεις που αναπτύσσονται αυτές οι οστικές δομές, τότε καταλαμβάνουν χώρο και πιέζουν τα νεύρα.

Φυσικά, και οι κήλες του μεσοσπονδύλιου δίσκου αποτελούν μια άλλη συνηθισμένη αιτία, καθώς ενδέχεται να προκαλέσουν σπονδυλική στένωση σε νέους ανθρώπους ή να επιδεινώσουν το ήδη υπάρχον θέμα της σπονδυλικής στήλης. Η επιδείνωση αφορά την πρόκληση οστεοαρθρίτιδας, μιας κατάστασης που περιορίζει περαιτέρω τον διαθέσιμο χώρο για τα νεύρα.

Η σκλήρυνση και η πάχυνση των συνδέσμων της σπονδυλικής στήλης αποτελεί ένα αίτια που συχνά προκαλεί σπονδυλική στένωση. Σπανιότερο αίτιο που προκαλεί σπονδυλική στένωση είναι οι όγκοι, που πιέζουν τα νεύρα, καθώς καταλαμβάνουν χώρο. Συγκριτικά με τον εκφυλισμό της σπονδυλικής στήλης, οι όγκοι αναπτύσσονται ταχύτερα. Ως αποτέλεσμα, χρειάζεται να γίνει άμεσα χειρουργική παρέμβαση. 

Τέλος, ένα άλλο αίτιο της σπονδυλικής στένωσης είναι τα κατάγματα, τα οποία προκαλούν παρεκτόπιση οστικών τμημάτων των σπονδύλων. Και σε αυτή την περίπτωση, η χειρουργική αποκατάσταση χρειάζεται να είναι άμεση.

Ποια είναι τα συμπτώματα της σπονδυλικής στένωσης;

Τα συμπτώματα που εκδηλώνει ο ασθενής με σπονδυλική στένωση παρουσιάζουν μια εξέλιξη, αναλόγως τη σοβαρότητα του προβλήματος.

Έτσι, στο αρχικό στάδιο ο ασθενής βιώνει στην οσφυϊκή μοίρα τα εξής συμπτώματα:

• Μούδιασμα.
• Μυρμηγκιάσματα στα δάχτυλα των ποδιών και στα πόδια.
• Κάποιας μορφής αδυναμία, σε ορισμένες ομάδες του ποδιού.

Ακολούθως, προκαλείται πόνος καθώς και κράμπες στα δύο πόδια. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν ο ασθενής παραμένει όρθιος για μεγάλο χρονικό διάστημα ή όταν επιχειρεί να περπατήσει. Επίσης, ενδέχεται ο πόνος να εκδηλώνεται στο πέλμα, στον μηρό, στην γάμπα, ή/και στον γλουτό, αναλόγως το νεύρο που έχει παγιδευτεί. Φυσικά, στις περιπτώσεις που είναι παγιδευμένα όλα τα νεύρα, τότε ενδέχεται ο ασθενής να πονάει παντού. Ταυτόχρονα, πονάει και στη μέση.

Όσον αφορά την αυχενική μοίρα, η σπονδυλική στένωση αρχίζει και πάλι με μυρμήγκιασμα και μούδιασμα, όμως αυτή τη φορά απλώνεται στα χέρια και στα δάχτυλα των χεριών. Ακολούθως, η πάθηση προκαλεί μια αίσθηση αδυναμίας σε πόδια και σε χέρια. Προοδευτικά, ο ασθενής ενδέχεται να εκδηλώσει απώλεια συντονισμού των κινήσεων στα χέρια του, ενώ επηρεάζεται και η ισορροπία του. Αυτό αποτελεί ένα σύμπτωμα που ενδέχεται να παραμείνει για πάντα στις περιπτώσεις που δεν αντιμετωπιστεί άμεσα.

Στις περιπτώσεις που η νόσος επιδεινώνεται, τότε εκδηλώνεται πόνος στον αυχένα καθώς και πονοκέφαλοι και ζαλάδες. Στις σοβαρότερες μορφές σπονδυλικής στένωσης, όπου ο νωτιαίος μυελός πιέζεται, προκαλείται απώλεια ισορροπίας και συντονισμού των κινήσεων. Συγχρόνως, παρουσιάζονται και θέματα με τον έλεγχο της ούρησης και της αφόδευσης.

Διάγνωση Σπονδυλικής Στένωσης

Η διάγνωση της σπονδυλικής στένωσης πραγματοποιείται, αρχικά, με τη λήψη ιατρικού ιστορικού και με την κλινική εξέταση. Η εμπειρία και η εξειδίκευση του ιατρού παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, καθώς μέσω της σωστής διάγνωσης εφαρμόζεται και η κατάλληλη θεραπεία. Ο Νευροχειρουργός Dr. Παντελής Παπανικολάου αποτελεί τον κατάλληλο ιατρό για τις περιπτώσεις ασθενών με στένωση σπονδυλικής στήλης, καθώς είναι άρτια καταρτισμένος για να προσφέρει καθοδήγηση ακόμα και στις δυσκολότερες περιπτώσεις.

Ακολούθως, η διάγνωση περιλαμβάνει και τον απεικονιστικό έλεγχο, δηλαδή ακτινογραφία και μαγνητική τομογραφία. Όταν οι ασθενείς, για οποιονδήποτε λόγο, αδυνατούν να κάνουν μαγνητική τομογραφία, τότε προχωρούν σε αξονική τομογραφία ή αξονική μυελογραφία.

Θεραπεία Σπονδυλικής Στένωσης

Αρχικά, το στάδιο της πάθησης συνδυαστικά με τα συμπτώματά της καθορίζουν και την αντιμετώπιση της σπονδυλικής στένωσης. Επομένως, στις περιπτώσεις που το επιτρέπουν τα συμπτώματα, τότε το καλύτερο είναι ο ασθενής να αρχίζει συντηρητική θεραπεία. Ωστόσο, όταν υπάρχουν νευρολογικά συμπτώματα, η χειρουργική αντιμετώπιση είναι μονόδρομος για τον ασθενή.

Σε ποιες περιπτώσεις ακολουθείται συντηρητική θεραπεία για τη σπονδυλική στένωση;

Στις περιπτώσεις που τα συμπτώματα της σπονδυλικής στένωσης περιορίζονται σε πόνο και μουδιάσματα, τότε η συντηρητική θεραπεία προτιμάται. Έτσι, ο ασθενής λαμβάνει παυσίπονα φάρμακα και επικουρικά κάποια αντικαταθλιπτικά και αντιεπιληπτικά φάρμακα. Όσον αφορά τα αντικαταθλιπτικά και τα αντιεπιληπτικά φάρμακα, αυτά έχει αποδειχθεί ότι δρουν εξαιρετικά στον πόνο που προκαλείται εξαιτίας της πίεσης των νεύρων. Ακόμα, όταν η κατάσταση είναι προχωρημένη, τότε χορηγούνται οπιοειδή.

Συγχρόνως, η φυσικοθεραπεία αποτελεί ένα πολύ βασικό κομμάτι της θεραπευτικής αντιμετώπισης. Οι στόχοι της φυσικοθεραπείας είναι οι εξής:

• Ενδυνάμωση των μυών γύρω από τη σπονδυλική στήλη.
• Διατήρηση της ευκαμψίας των μυών.
• Βελτίωση της ισορροπίας του ασθενούς.

Ακολούθως, η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει εγχύσεις στεροειδών μέσα στη σπονδυλική στήλη. Η έγχυση είναι μια ένεση, η οποία γίνεται δίπλα ακριβώς από τα νεύρα που είναι πιεσμένα από τη στένωση, πρησμένα ή ερεθισμένα. Στόχος της ένεσης είναι να τεθεί υπό έλεγχο η φλεγμονή και το χειρουργείο να απομακρυνθεί χρονικά. 

Γενικά, οι εγχύσεις έχουν πολύ καλά αποτελέσματα σε ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών. Ωστόσο, η διάρκεια αυτών των αποτελεσμάτων κυμαίνεται από δύο μέχρι και έξι μήνες.

Ποιες είναι οι μέθοδοι χειρουργικής αποκατάστασης της σπονδυλικής στένωσης;

Στις περιπτώσεις που εξαντλείται η συντηρητική αγωγή, ακολουθεί η χειρουργική θεραπεία, η οποία στοχεύει στην αποσυμπίεση των νεύρων που πιέζονται. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν οι εξής χειρουργικές προσεγγίσεις:

• Κλασική Πεταλεκτομή: Πρόκειται για μια παρωχημένη επέμβαση. Κατά τη διάρκειά της, αφαιρούνται τα οπίσθια στοιχεία του σπονδύλου.
• Μικροαποσυμπίεση: Πρόκειται για μια χειρουργική προσέγγιση που αφήνει πολύ μικρό τραύμα. Με τη συγκεκριμένη τεχνική επιτυγχάνεται η αποσυμπίεση, μέσω μιας χειρουργικής οπής και όχι τομής, μόνο από την πλευρά του σπονδύλου.

Γενικά, υπάρχουν πλέον σύγχρονες μέθοδοι, οι οποίες εστιάζουν ακριβώς εκεί που ασκείται η πίεση και δεν αφαιρούνται τα στοιχεία εκείνα που δεν πιέζουν, αλλά συμβάλλουν στη στήριξη της σπονδυλικής στήλης. Πρόκειται για προσεγγίσεις που έχουν μικρότερο χειρουργικό τραύμα συγκριτικά με την κλασική πεταλεκτομή.