Σπονδυλοδεσία

Τι είναι και πού στοχεύει η σπονδυλοδεσία;

Ο όρος «σπονδυλοδεσία» αναφέρεται σε μια χειρουργική επέμβαση που έχει ως στόχο να σταθεροποιήσει ένα τμήμα της σπονδυλικής στήλης. Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως μέσω της χρήσης μοσχευμάτων από τιτάνιο, τα οποία βοηθούν στην ενοποίηση των σπονδύλων μέσω οστικής σύντηξης (fusion).

Υπάρχουν διάφορα είδη σπονδυλοδεσίας, ανάλογα την περιοχή (μέσης, αυχένα, κλπ.) και το σημείο προσπέλασης (πρόσθια, οπίσθια, κλπ.), με τις πρόσφατες τεχνικές να εστιάζουν σε επεμβάσεις ελάχιστης παρεμβατικότητας με μικρότερες τομές και μειωμένη απώλεια αίματος.

Ποιος είναι ο κατάλληλος γιατρός για την επέμβαση;

Ο κατάλληλος γιατρός για να διενεργήσει τη σπονδυλοδεσια επιτυχώς είναι ένας έμπειρος και εξειδικευμένος Νευροχειρουργός στις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης, όπως ο Dr. Παντελής Παπανικολάου, ο οποίος διαθέτει μεγάλη εμπειρία στην εφαρμογή αυτής της μεθόδου και έχει αξιολογηθεί θετικά από προηγούμενους ασθενείς του.

Πότε ενδείκνυται η σπονδυλοδεσία;

Αυτή η επέμβαση επιλέγεται σε περιπτώσεις, όπως σπονδυλολίσθηση, σπονδυλόλυση, σε τραύματα της σπονδυλικής στήλης, σε πρωτοπαθείς ή μεταστατικούς καρκίνους, καθώς και σε άλλες σχετικές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης.

Ειδικότερα, στη επέμβαση σπονδυλοδεσίας μέσης χρησιμοποιούνται τα μοσχεύματα από τιτάνιο, τα οποία προσαρμόζονται τέλεια στον ανθρώπινο οργανισμό. Αυτά τα μοσχεύματα, γνωστά ως κλωβοί ή κοχλίες, συχνά χρησιμοποιούνται από τους νευροχειρουργούς, οι οποίοι ασχολούνται με τη σπονδυλική στήλη. Ο σκοπός είναι να ενοποιήσουμε τους σπονδύλους μέσω της οστεοποίησης.

Επίσης, όσον αφορά την επέμβαση σπονδυλοδεσίας αυχένα, η πρόσθια αυχενική δισκεκτομή και σπονδυλοδεσία είναι η χειρουργική τεχνική που συχνά επιλέγεται όταν ο πόνος στον αυχένα και στα άνω άκρα διαρκεί πολύ και προκαλείται από εκφύλιση ή κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκοκήλη). Σε αυτή την επέμβαση, ολόκληρος ο δίσκος αφαιρείται και συνήθως αντικαθίσταται από ένα κομμάτι οστού του ασθενή (αυτόλογο οστικό μόσχευμα). Σκοπός αυτής της επέμβασης είναι, τόσο, να αφαιρεθούν ο δίσκος και τα οστεόφυτα που ασκούν πίεση στα νεύρα και στον νωτιαίο μυελό, όσο, και να ακινητοποιηθεί το μεσοσπονδύλιο διάστημα, προκειμένου ο πόνος να μειωθεί.

Τι είναι η διαδερμική ή ελάχιστα επεμβατική σπονδυλοδεσια; Ποια είναι τα πλεονεκτήματά της;

Η διαδερμική σπονδυλοδεσία αντιπροσωπεύει μια σύγχρονη μέθοδο που είναι ελάχιστα επεμβατική.  Κατά τη διάρκειά της, γίνονται πολύ μικρές τρύπες στο δέρμα, και η διαδικασία καθοδηγείται ακριβώς μέσω ακτινολογικού μηχανήματος, όπως το C-arm ή το O-arm, για την ασφαλή τοποθέτηση των βιδών και των ράβδων, προκειμένου να επιτευχθεί η σπονδυλοδεσία.

Όλο αυτό εξασφαλίζει ότι η συγκεκριμένη επέμβαση είναι λιγότερο τραυματική και ότι αποφεύγεται ο τραυματισμός των παρακείμενων φυσιολογικών δομών της σπονδυλικής στήλης. Ακόμη, αποφεύγονται οι μεγάλες τομές στο δέρμα, η απώλεια μεγάλης ποσότητας αίματος και ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση της επέμβασης.

Άλλες Μέθοδοι 

Η επέμβαση, όπως ειπώθηκε και παραπάνω, έχει παρουσιάσει μεγάλη εξέλιξη τα τελευταία χρόνια, επιτρέποντας στον Νευροχειρουργό να πραγματοποιεί πολύ μικρές τομές στο δέρμα, χωρίς να χρειάζεται να αποκολλήσει τους μύες,  υπό την καθοδήγηση ακτινολογικού μηχανήματος και χρησιμοποιώντας ειδικά υλικά (ελάχιστα επεμβατική ή διαδερμική σπονδυλοδεσία).

Η επέμβαση γίνεται υπό γενική αναισθησία και η επιλογή της μεθόδου εξαρτάται από τον τύπο της πάθησης που χρειάζεται να αντιμετωπιστεί. Γενικότερα, πέρα από τη διαδερμική ή ελάχιστα επεμβατική σπονδυλοδεσία, υπάρχουν άλλες 3 βασικές τεχνικές, οι οποίες είναι οι εξής:

• Η ανοιχτή ή κλασική τεχνική.
• Η σπονδυλοδεσία υποβοηθούμενη με σύστημα πλοήγησης.
• Η ρομποτικά υποβοηθούμενη σπονδυλοδεσία.

Η ανοιχτή σπονδυλοδεσία χρησιμοποιείται όταν πρέπει να διορθωθεί μια σοβαρή παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης. Κατά την διαδικασία της, γίνεται μια συνηθισμένη χειρουργική τομή στο κέντρο της «μέσης» και τα ειδικά υλικά τοποθετούνται απευθείας κάτω από την οπτική επίβλεψη του νευροχειρουργού (διασωματικοί κλωβοί, διαυχενικές βίδες, μοσχεύματα, ράβδοι σταθεροποίησης).

Ωστόσο, η χρήση της ανοιχτής τεχνικής έχει περιοριστεί, καθώς έχουν εμφανιστεί νέα διαδερμικά συστήματα (μέσα από πολύ μικρές τομές) για την αντιμετώπιση όλων των υπόλοιπων παθήσεων, τα οποία επιτρέπουν πολύ γρηγορότερη αποκατάσταση, εξαιτίας της ελάχιστης βλάβης στους ιστούς. Βέβαια, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η ανοικτή μέθοδος εξασφαλίζει καλύτερα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και, συνεπώς, είναι προτιμώμενη.

Στη σπονδυλοδεσία που είναι υποβοηθούμενη με σύστημα πλοήγησης, είτε αυτή είναι ανοικτή είτε ελάχιστα επεμβατική, η διεγχειρητική πλοήγηση χρησιμοποιείται για τη βελτιστοποίηση της τοποθέτησης των υλικών. Αυτό μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις επιπλοκές που οφείλονται σε εσφαλμένη τοποθέτηση και παρέχει κατευθυντήριες οδηγίες στον χειρουργό.

Η ρομποτικά υποβοηθούμενη σπονδυλοδεσία αποτελεί μία προηγμένη τεχνολογία που συνδυάζει τη διεγχειρητική πλοήγηση με την προεπιλογή της ιδανικής θέσης για την τοποθέτηση των υλικών από ένα ρομποτικό σύστημα. Αυτό μειώνει τις πιθανές επιπλοκές λόγω ανθρώπινων λαθών, ενώ η όλη διαδικασία της προετοιμασίας και της τοποθέτησης των ειδικών υλικών βασίζεται στις πληροφορίες που παρέχει ο νευροχειρουργός.

Κριτήρια Επιλογής Μεθόδου Σπονδυλοδεσίας

Τα κριτήρια επιλογής της καταλληλότερης μεθόδου είναι 4 και είναι τα εξής:

• Ο αριθμός των σπονδύλων που πρέπει να συμπεριληφθούν στη σπονδυλοδεσία.
• Ο βαθμός διόρθωσης που απαιτείται σε περίπτωση που υπάρχει κάποια παραμόρφωση.
• Η διαθεσιμότητα του εξοπλισμού και των ειδικών υλικών που απαιτούνται.
• Το οικονομικό κόστος της επέμβασης.

Διάρκεια Επέμβασης & Αποθεραπείας

Η επέμβαση διαρκεί περίπου 2 ώρες, αλλά αυτή η διάρκεια μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τον βαθμό της πολυπλοκότητας και τον αριθμό των επιπέδων που χρειάζεται να χειρουργηθούν. Όταν πραγματοποιείται αποσυμπίεση των νεύρων, συνήθως αυξάνεται ο χρόνος της επέμβασης.

Μετά την επέμβαση, ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο για 24 μέχρι 48 ώρες. Ο μετεγχειρητικός πόνος αντιμετωπίζεται με απλά παυσίπονα. Τα συμπτώματα που είχε ο ασθενής πριν από την ελάχιστα επεμβατική σπονδυλοδεσία μέσης – αυχένα βελτιώνονται αμέσως. Σταδιακά, ο ασθενής επανέρχεται στις καθημερινές του δραστηριότητες και μπορεί να επιστρέψει στην εργασία του πολύ σύντομα.

Κόστος Σπονδυλοδεσίας

Το κόστος  εξαρτάται από τη μέθοδο καθώς και τον Νευροχειρουργό που θα επιλέξει ο ασθενής.

Πιθανές Επιπλοκές Σπονδυλοδεσίας

Οι βασικότερες επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν κατά τη χειρουργική διαδικασία της σπονδυλοδεσίας συνδέονται με τον τρόπο που τα μοσχεύματα τοποθετούνται. Ο ενδεχόμενος κίνδυνος επιπλοκών εξαρτάται από τη μοίρα της σπονδυλικής στήλης που στοχεύει η συγκεκριμένη επέμβαση.

Για παράδειγμα, σε περιπτώσεις σπονδυλοδεσίας αυχένα, υπάρχει ο κίνδυνος τραυματισμού της νευρικής ρίζας του αυχένα ή να παρουσιαστεί μία κάκωση στον οισοφάγο, ενώ στις περιπτώσεις της οσφυϊκής μοίρας, μπορεί να προκληθεί τραυματισμός μιας οσφυϊκής νευρικής ρίζας.

Η μόλυνση παραμένει μια από τις συχνότερες επιπλοκές, αν και η συχνότητά της έχει μειωθεί σημαντικά λόγω της χρήσης αντιβιοτικών (περίπου 1%). Ουσιαστικά, πρόκειται για μια επιπλοκή που μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μέσα από τη χορήγηση αντιβιοτικών τις περισσότερες φορές.

Τέλος, μια ακόμη πιθανή επιπλοκή είναι ο κίνδυνος για τους διπλανούς σπόνδυλους. Μετά από μια επέμβαση σπονδυλοδεσίας, οι σπόνδυλοι γίνονται σταθεροί και δεν κινούνται πλέον για το υπόλοιπο της ζωής του ασθενούς. Η κινητικότητα αναλαμβάνεται από τους διπλανούς σπόνδυλους, οι οποίοι εκτελούν αρκετή εργασία και ενδέχεται να υποστούν εκφύλιση, διότι καταπονούνται πιο πολύ. Αυτό σημαίνει ότι όσο περισσότεροι σπόνδυλοι συμμετέχουν στην επέμβαση, τόσο πιο επιβαρυντικό είναι για τους διπλανούς σπόνδυλους. Γι’ αυτόν τον λόγο, σημαντικό είναι να πραγματοποιηθεί η σπονδυλοδεσία που να αποκαθιστά το σωστό σχήμα της σπονδυλικής στήλης, αποφεύγοντας την παραπάνω επιβάρυνση των διπλανών σπονδύλων.

Σε ποιες περιπτώσεις μετά την επέμβαση θα πρέπει να ανησυχήσετε και να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας;

Με τον γιατρό σας πρέπει να επικοινωνήσετε:

• Εάν εμφανιστεί οποιοδήποτε σύμπτωμα που δεν είχατε πριν από την επέμβαση, όπως νέος έντονος πόνος στη μέση ή αδυναμία στα πόδια.
• Εάν παρατηρήσετε οποιοδήποτε πρόβλημα με το τραύμα, όπως άνοιγμα, πρήξιμο, ροή υγρού, κλπ.
• Εάν παρουσιάσετε οποιαδήποτε αντίδραση σε ένα από τα φάρμακα, όπως εξάνθημα.
• Εάν παρουσιάσετε πυρετό με θερμοκρασία σώματος πάνω από 38.
• Εάν εμφανιστεί ξαφνικός πόνος ή πρήξιμο στη γάμπα (πιθανότητα φλεβικής θρόμβωσης).